Czemu Turcy tak "kochają Ataturka" , że znajduje się wszędzie ? Pod względem zasług jeśli mielibyśmy porównywać Ataturka do powszechnie znanych przywódców, pierwszy nasuwa mi się Kazimierz Wielki. Ten zastał Polskę drewnianą i zostawił murowaną. Lenin - rewolucjonista. Piłsudski - obrona niepodległości kraju w sytuacji, gdy państwo było doszczętnie zniszczone w wyniku I Wś. Obrona niepodległości narodu który długo nie istniał. Uzdrowienie sytuacji politycznej kraju. Kto wie, gdyby nie II WŚ, komunizm Józef Piłsudski podobnie widniałby wszędzie jak Ataturk i byłby ojcem naszego narodu.
Od momentu klęski pod Wiedniem 1683 roku Imperium Osmańskie już tylko kurczyło się. Zachodnie państwa czerpały korzyści z racji posiadania kolonii i znajdujących się tam surowców. W XIX wieku Turcja została określona chorym państwem. Po pierwsze z racji przegrywanych wojen ( w tym z Rosją), zacofania i panującej tam anarchii. Imperium Osmańskie doznawało podobnego bólu jakie doznawała I Rp w XVIII wieku. Ogranicznikiem rozwoju była korupcja, nepotyzm i anarchia władzy. Czynnikiem ograniczającym rozwój była także teokracja islamska, która wzbraniała przed czerpaniem wzorców z zachodu. Co więcej XIX wieku był okresem wykształcania się pojęcia tożsamości narodowej i związanym z tym nacjonalizmem. Imperium Osmańskie było tworem wielonarodowym, wieloreligijnym. Przez wieki była państwem tolerancji szanującej istnienie innych religii i narodowości. W późniejszym okresie to właśnie religia i narodowość stały się przyczyną konfliktu. Konflikty narodowościowe były wzburzane przez działające w tamtych regionach sabotażowe siły angielskie, brytyjskie, pruskie czy austriackie. Co więcej pustki skarbowe Imperium Osmańskim wymuszały podwyższanie podatków, co zawsze przyczyniało się do konfliktów. Glównym punktami zapalnymi Imperium Osmańskiego były Bałkany i Kaukaz.
W drugiej połowie XIX wieku pojawił się modernistyczny i nacjonalistyczny ruch Młodoturecki. Celem jego było uzdrowienie państwa poprzez obalenie monarchii i reorganizację państwa. Z tego ruchu wywodził się Kemal Ataturk. Ugrupowanie to podobnie jak PPS czy PSL w Polsce, działały na zasadzie konspiracji. W 1908 doszło do rewolucji młodotureckiej, która obaliła sułtanat. Wbrew swoim obietnicom Młodoturcy nie prowadzili polityki równości wszystkich narodowości co niewątpliwie wpłyneło na dalszy bieg wydarzeń. 1908-1913 to lata klęsk Imperium Osmańskiego na Bałkanach. W tamtym regionie powoli zaczął wrzeć kocioł bałkański. W 1914 rozpoczeła się jedna z największych tragedii w historii Europy. Imperium Osmańskie działało w ramach sojuszu z Niemcami i Austrią przeciwko Serbii, Rosji, Wlk Brytanii i Francji. Początkowo odnosiło się zwycięstwa. W 1915 odnieśli wojskowe sukcesy na Kaukazie ( kto czytał Przedwiośnie ten wie). Pod pretekstem sprzyjania Rosji, Ormianie doznali największego w historii świata ludobójstw dokonanego przez Im.Osmańskie ( napisze o tym kiedy indziej ). Z racji klęsk Rosji, Wlk Brytania i Francja poczuły zagrozenie ze strony Turcji w tamtym regionie. Stąd też Wlk. Brytania zdecydowała się na morskie uderzenie Im.Osmańskie w rejonie Dardanel. Flota Wielkiej Brytanii załamała się i poniosła druzgocącą klęskę. Drugą opcją podjętą przez Brytyjczyków było uderzenie lądowe w rejonie Gallipoli. bitwa toczona od 25 kwietnia 1915 do 9 stycznia 1916, która w założeniu ententy miała być początkiem większej operacji mającej za zadanie zdobycie Stambułu i wyeliminowanie z wojny Imperium Osmańskiego. Operacja ta zakończyła się fiaskiem państw ententy. Łącznie straty obu stron wyniosły 131.000 zabitych i 262.000 rannych. W zwycięstwie w tej bitwie głównei zasłużył się nikt inny jak Kemal Ataturk. Zwycięstwo w tej bitwie dało początek jego popularności w Im. Osmańskim. Zwycięstwo w tej bitwie, było ostatnim zwycięstwem Im. Osmańskiego. Turcja przegrała w Zat. Perskiej, co przyczyniło się do utraty ogromnych obszarów arabskich i stanowiło odcięcie od trzonu Arabii Saudysjkiej, Syrii czy Iraku.
W 1918 podpisano pokój między Wlk. Brytanią i Turcją. Warunki pokoju zakładały "rozbiór Im. Osmańskiego. Każde państwo miało dostać swoją dolę. Wtedy powstał Turecki Ruch Narodowy z Kemalem Ataturkiem na czele. W 1919 Grecy wkroczyli na tereny Efezu ( Izmir) co dało początek Tureckiej wojny narodowo-wyzwoleńczej z Ataturkiem jako przywódcą.
Obradujący w Wersalu kongres postanowił nałożyć podobnie jak na Niemcy, karę za spowodowanie I WŚ. Reparację i rozbiór Im.Osmańskiego. Im.Osmańskie miało zostać skurczone, rozbrojone i pozbawione formy obrony. Na te warunki nie przystał Kemal Ataturk. Siły Osmańskie musiały walczyć z Grekami, Anglikami, Ormianami i Francuzami na wszystkich frontach. Dzięki zdolnością przywódczym Kemala udało im się zwyciężyć
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz